शब्दांच्या जाती ( Part Of Speech )

मराठी भाषेप्रमाणे इंग्रजी भाषेतही शब्दांच्या आठ जाती आहेत. शब्दांच्या जाती माहीत असल्यास व्याकरणाचे आकलन लवकर होते, वाक्यरचना सुलभ होते आणि शब्दातील भेद समजण्यास मदत होते.

शब्दांच्या जाती  :-

अक्षरांच्या समूहाला शब्द असे म्हणतात.

शब्दांच्या २ जाती आहे.

१ विकारी (सव्यव) बदल होणे         :-  नाम, सर्वनाम, विशेषण, क्रियापद

२ अविकारी (अव्यव ) बदल न होणे:-  क्रियाविशेषण अव्यव, शब्दयोगी अव्यव,                                                                          उभयन्हावी अव्यव, केवलप्रयोगी अव्यव

शब्दांच्या आठ जाती

1. नाम ( Noun )
2. सर्वनाम ( Pronoun )
3. विशेषण ( Adjective )
4. क्रियापद ( Verb )
5. क्रियाविशेषण ( Averb )
6. शब्दयोगी अव्यय ( Preposition )
7. उभयान्वयी अव्यय ( Conjunction )
8. केवलप्रयोगी अव्यय ( Interjection )

नाम -

असा शब्द की जो एखाद्या व्यक्ती, वस्तू किंवा ठिकाणासंबंधी वापरला जातो.

उदा. Sanjay; Cow; Gold etc

(संज्ञा )व्यक्ती ,वस्तु,स्थान,पदार्थ ,जागा,

1. व्यक्ती वाचक संज्ञा :सीताराम,गोपाल.
2. जातीवाचक संज्ञा :गाव,नदी.
3. भाववाचक संज्ञा :लहानपण,धैर्य.
4. समूह वाचक संज्ञा :भीड,संघ .
5. द्रव्य वाचक संज्ञा :पाणी,सोना

सर्वनाम -

असा शब्द की जो नामाव्यतिरिक्त वापरला जातो.

उदा. I; He; She; It; They; You; My etc

नामाचा वारंवार उपयोग टाळण्यासाठी

1. पुरुषवाचक सर्वनाम : मी,तु.
2. निश्चय वाचक सर्वनाम : हे ,ते,त्या,
3. अनिश्चय वाचक सर्वनाम : कोणी,काही.
4. संबंध वाचक सर्वनाम : जो,जी ,जे .
5. प्रश्न वाचक सर्वनामे :का ?काय?कोठे ?कोण ?कोणाला ? कोणाचा ? कोणता ? केंव्हा ? किती ?

विशेषण-

असा शब्द की जो नाम किंवा सर्वनाम यांविषयी अधिक माहिती सांगतो.

उदा. Rakesh is a good boy.

या वाक्यात good हे विशेषण आहे.

नाम व सर्वनाम बदल अधिक माहिती देणे .

1. गुण वाचक विशेषण :लहान ,मोठा,सुंदर ,हुशार .
2. संख्या वाचक विशेषण : एक,दोन.तीन.
3. परिणामवाचक विशेषण :चांगला परिणाम ,वाईट परिणाम .
4. संकेत वाचक विशेषण :हे ,ते .

क्रियापद ( Verb )-

असा शब्द की जो व्यक्ती, वस्तू, ठिकाण किंवा कृती यांविषयी माहिती सांगतो.

उदा. I eat a Mango.

या वाक्यात eat हे क्रियापद आहे.

 एखादी क्रिया घडणे .

1. सकर्मक क्रियापद :पाहणे ,खेळणे .
2. अकर्मक क्रियापद : हसणे ,रडणे.धावणे,
3. संयुक्त क्रियापद :आहे, होता, असेल .

क्रियाविशेषण :क्रियापदाबद्दल अधिक माहिती देणे .

1. स्थान वाचक क्रियाविशेषण : जेव्हा,तेव्हा .
2. कालवाचक क्रियाविशेषण :आज,काल .
3. परिणामवाचक क्रियाविशेषण :जास्त,सर्व.
4. रितीवाचक क्रियाविशेषण : अचानक,हळूहळू ,जोरात 

शब्दयोगी अव्यव :नामाला व सर्वनामाला अर्थ बोध होण्यासाठी जोडून येणारा शब्द .स,ला,ना,ते ,आत ,बाहेत,जवळ,पुढे .

उभयान्वयी अव्यय ( Conjunction )-

असा शब्द की जो दोन शब्द किंवा दोन वाक्य यांना जोडण्यासाठी वापरला जातो.

दोन किंवा तीन वाक्य एकत्र करणारा शब्द .आणि ,पण,परंतु, किंवा .

उदा. 1) Ajay and Vijay are Brothers.

केवलप्रयोगी अव्यय ( Interjection )-

असा शब्द की जो भावना अचानक व्यक्त करण्यासाठी वापरला जातो.

आपल्या मनातील विकाराला अभिव्यक्त केले जाणारे शब्द . वाह !, अरे !, छट !

उदा. Oh !; Hello !; etc

संदर्भ 

marathivyakran.blogspot.com/

http://gurumitra.in/gurumitra